Dziś piątek, a więc pora na kolejny rozdział poradnika w wersji angielskiej. Tym razem tekst dotyczy bardzo istotnej kwestii, a mianowicie zdrowia. W zasadzie o tym temacie można by napisać całą książkę. Tutaj streściłem to wszystko w kilkunastu zdaniach, starając się wyciągnąć to, co najistotniejsze.
Ten siódmy rozdział Manuala kończy jego część zasadniczą. Nie oznacza to jednak, że nic tam już nie będzie dopisywane. Nowe rozdziały pojawią się już za kilka tygodni, w 2019. Będzie tam trochę o składnikach liquidów i o przygotowaniu własnych mieszanin. Oczywiście to też będzie opisane dość skrótowo. Wraz z doświadczeniem, które użytkownicy nabierają, rośnie też świadomość i umiejętność poszukiwania informacji w innych źródłach.
Wracam jeszcze do informacji z Włoch. Okazuje się, że bez większych problemów udało tam się przeforsować zmianę stawek akcyzy. Zgodnie z nowymi przepisami zamiast 0,40 euro/ml stawka dla liquidów nikotynowych wyniesie 0,10 euro/ml, a dla beznikotynowych – 0,05 euro/ml. Oznacza to zdecydowaną obniżkę – rzędu 80%. No cóż – skoro zamiast planowanych 85 mln euro zebrano z akcyzy zaledwie 5 mln, to taki ruch miał sens. Mam nadzieję, że wszystkie inne kraje zastanowią się zanim wprowadzą jakieś bezsensowne i wzięte z sufitu stawki akcyzy. Dotyczy to także Polski. Na szczęście, jak już pisałem, stawka zerowa będzie obowiązywać tutaj do połowy 2020. Liczę na to, że do tego czasu nikt z polityków nie wpadnie na żadne głupie pomysły.
Dobrego weekendu!
Szlachetne zdrowie – oh, noble health! (and excise tax)
Zdelegalizować e-papierosa! Natychmiast
motto (Ogólniki – C.K. Norwid)
Ponad wszystkie wasze uroki —
Ty! poezjo, i ty, wymowo —
Jeden wiecznie będzie wysoki:
Odpowiednie dać rzeczy słowo!
Odżyła ostatnio dyskusja dotycząca nazewnictwa sprzętu, którego używamy do przyjmowania naszej ulubionej nikotyny. E-papieros – ta nazwa w języku polskim była prostym przekładem angielskiego pojęcia e-cigarette. Nikt w sumie chyba nie wie, kto pierwszy wpadł na pomysł nazwania elektronicznego inhalatora nikotyny w taki sposób, aby przypominała ona wprost nazwę „papieros”. Najprawdopodobniej wymyślił to jakiś marketingowiec, który był przekonany, że to jest idealna nazwa, która przyciągnie potencjalnych palaczy. Przechodzisz ze zwykłego papierosa na elektronicznego – wędrujesz na wyższy poziom, pozbywając się balastu smoły, związków rakotwórczych i tlenku węgla. Okazało się jednak, że był to miecz obosieczny. Przez długi czas pokutowała nazwa „palenie e-papierosa”, pomimo tego, że tu akurat nic się nie pali. Ot, zwykłe skojarzenie. I dokładnie tak samo wyglądały kwestie prawodawstwa. Papieros to papieros, nie ma znaczenia czy zwykły czy elektroniczny – tak najczęściej argumentowano w sejmie, gdy dyskutowano nad zmianami w ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. I do tej właśnie ustawy wepchnięto właśnie kolanem nieszczęsne e-papierosy. Czy błędna nazwa wymyślona kilkanaście lat temu miała na to wpływ? Trudno to stwierdzić, choć osobiście jestem przekonany, że tak, przynajmniej w sporym stopniu.
Ostatnio dyskusja ta odżyła na spotkaniu zorganizowanym przez organizację New Nicotine Alliance (Australia). Kolejny raz pojawia się postulat, aby skończyć z tym pierwotnym nazewnictwem raz na zawsze. Z tym postulatem zgadzam się od bardzo dawna. Już dobrych kilka lat temu padały różne propozycje nazw – waperos, chmurnik, czy też EIN – elektroniczny inhalator nikotyny. Żadna z tych nazw niestety nie przyjęła się w społeczności. Nie tylko my mamy ten problem – dokładnie tak samo jest w krajach anglojęzycznych. Tam też jest „e-cigarette” i raczej rzadko spotyka się synonimy tej nazwy.
Czy jest szansa, aby to się zmieniło? Trudno powiedzieć. Wszystko tak naprawdę zależy od WAS, czyli od użytkowników, ale osobiście powoli zaczynam wątpić.
Następny rozdział poradnika w wersji angielskiej, akcyza we Włoszech
Dziś, jak w każdy piątek, rozszerzyłem anglojęzyczną wersję poradnika – Manual(English) – o kolejny rozdział. Tym razem jest tam kilka zdań na temat prawa związanego z e-papierosami. Nie wchodzę w tekście w szczegóły, ponieważ: po pierwsze – tekst byłby naprawdę bardzo długi, a po drugie – sytuacja prawna zmienia się jak w kalejdoskopie. Często w ciągu kilku miesięcy w danym kraju może nastąpić wiele zmian. Jeśli macie jakichś zagranicznych znajomych, którzy zaczynają właśnie chmurzyć, a znają angielski – możecie im podsunąć stronę z tym manualem. Może im się przyda.
Z innej beczki – jak wiadomo, Włochy już 5 lat temu wprowadziły wysoką akcyzę na liquidy. Władze spodziewały się dziesiątek milionów euro z tego podatku, ceny wzrosły o ponad 100%. Wiele małych firm i dystrybutorów przestało istnieć, a szara strefa i czarny rynek zaczęły kwitnąć. Wygląda jednak na to, że jest szansa, że stawki akcyzy zdecydowanie spadną. Wynika to z konsekwentnego działania organizacji zrzeszających producentów i dystrybutorów oraz silnego lobbingu organizacji waperskich. Dobrze, że nasi się opamiętali i zerowa stawka akcyzy ma być utrzymana co najmniej do połowy 2020 roku.
UWAGA! Woda w płucach
Dziś chciałem napisać trochę o powracającym od lat micie, jakim jest powodowane używaniem e-papierosów zbieranie się wody w płucach. Dość często pojawiają się takie informacje w przestrzeni medialnej, a zaniepokojeni użytkownicy usiłują się czegoś o tej sprawie dowiedzieć. Starsi czytelnicy tej strony zapewne pamiętają legendy sprzed kilkudziesięciu lat o słynnej czarnej wołdze (była taka marka samochodu), która jeździła po Polsce, a jej załoga porywała ludzi. Ostatnio ta legenda odżyła w postaci białego busa, którego załoga porywa dzieci, aby pozyskać narządy do przeszczepu. Tego typu „urban legends” obrastają w kolejne drastyczne szczegóły. Dzieci znikają bez śladu albo też są znajdowane potem nieżywe porzucone w odludnych miejscach – ze śladami operacji, najczęściej nerek. Często informacje takie są przekazywane z komentarzami typu „wiem, od znajomego policjanta, oni nie informują szerzej, żeby nie było paniki”. Brzmi wiarygodnie, prawda?
No dobrze – to jak to jest naprawdę? Zacznijmy od tego, że jeśli zaczniemy się dopytywać o szczegóły, to informator mówi: no, ja sam nie znam takiego przypadku, ale kolega z pracy mojego sąsiada trafił do szpitala z tego powodu. Próba dopytania o to, który to szpital kończy się zawsze niepowodzeniem. Swego czasu prowadziłem na temat wody w płucach dyskusję ze studentem medycyny (ponoć) z Łodzi, który opowiadał, że takie coś usłyszał od mądrego profesora na wykładzie. Zgodnie z tą informacją pół oddziału pulmonologicznego zajmowali właśnie tacy pacjenci. Pech chciał, że pan „student” nie pamiętał nazwiska profesora ani też nazwy przedmiotu, który był wykładany. Normalnie jak w „Misiu” – przechodziliśmy… z tragarzami.
Owszem, są medyczne przypadki, gdy w miąższu płucnym albo w jamie opłucnej zbiera się płyn, ale jest to związane z rozmaitymi schorzeniami – począwszy od chorób serca, przez zapalenie opłucnej i płuc, aż do nowotworu płuc. I tego typu problemy medyczne były znane na długo przed tym, zanim e-papierosy pojawiły się na rynku.
Ponieważ jednak widmo wody w płucach spowodowanej używaniem e-papierosów nadal krąży w przestrzeni publicznej, postanowiłem wyjaśnić kilka spraw. Po pierwsze – płuca są wilgotne i byłoby bardzo źle, gdyby było inaczej. One muszą zawierać wodę. Po drugie: wymysł, że inhalacja liquidem może spowodować gromadzenie się wody w płucach jest zwyczajnie głupia. To by oznaczało, że korzystanie np. z prysznica czy też z powszechnie znanych inhalacji ze wskazań medycznych niesie z sobą śmiertelne niebezpieczeństwo. Organizm człowieka jest naprawdę doskonałą konstrukcją i potrafi sobie radzić z takimi sytuacjami. Jestem chemikiem, a nie lekarzem, dlatego też postanowiłem zasięgnąć informacji u źródła. Porozmawiałem sobie na ostatniej konferencji GFN z prof. Riccardo Polosą z Włoch (dodajmy – specjalista-pulmonolog). Mówił mi, że też się kilka razy spotkał z takimi informacjami i tylko załamywał ręce. Chmurzenie nie jest pomysłem ostatnich tygodni czy miesięcy. Miliony ludzi na całym świecie to robią – i to już od ponad dekady. Gdyby taki przypadek (choćby jeden) się zdarzył, już na pewno byłoby o tym głośno w środowisku medycznym, a już na pewno wiedziałby o tym Riccardo.
Reasumując: problem zbierania się płynu w płucach nie jest związany z używaniem e-papierosów. Jeśli stanowisko lekarzy specjalistów w tej kwestii się zmieni, na pewno was o tym poinformuję.
Hu hu ha, nasza zima zła
No dobrze, na razie nie jest aż taka zła. Może zresztą w ogóle nie będzie zimy takiej, jakie pamiętam z młodości. Ale tak czy inaczej postanowiłem w Poradniku napisać trochę o tym, jak postępować ze sprzętem i liquidami w czasie, gdy temperatura spada zdecydowanie poniżej zera. Jeśli ta wiedza nie przyda się wam w tym roku, to może w kolejnych będziecie korzystać z tych rad. Myślę, że warto zapamiętać te informacje, jeśli wybieracie się w miejsca, w których jest zimno – do Skandynawii czy na Antarktydę. Pozwoli to uniknąć niemiłych niespodzianek i rozczarowań.
Dzisiejszy wpis w Poradniku kończy jego podstawową część. Starałem się przekazać w formie dość skondensowanej wiedzę, która jest niezbędna dla początkujących użytkowników e-papierosów. Oczywiście Poradnik będzie kontynuowany, ale dopiero za jakiś czas. Muszę sobie zrobić przerwę, aby nabrać do tego pewnego dystansu. Od razu napiszę, że to absolutnie nie oznacza, że nie będzie kolejnych wpisów na blogu czy też w angielskiej wersji poradnika. Te będą się ukazywać regularnie.
Kolejny rozdział wersji angielskiej poradnika & akcyza na liquidy
Dziś piątek, a więc dzień anglojęzyczny. Dodałem właśnie szósty rozdział do zakładki Manual (English). Tym razem piszę o tym co robić w przypadku, gdy coś nie działa. Tekst jest krótki, to prawda, ale trzeba pamiętać, że poradnik przeznaczony jest dla naprawdę początkujących. Wiadomo, że można by napisać znacznie więcej o tym wszystkim, ale tak naprawdę osoby, które mają już więcej wiedzy, zazwyczaj potrafią znaleźć pomoc na forach czy grupach zrzeszających hobbystów. W tym przypadku najistotniejsze jest to, aby nerwowy początkujący użytkownik e-papierosa nie zrobił sobie niepotrzebnie krzywdy, a z drugiej strony nie biegł zaraz do sklepu z prośbą o pomoc, tylko po to, aby się dowiedzieć, że właśnie wywapował cały płyn i dlatego jego sprzęt (pozornie) nie działa.
W kolejnych rozdziałach napiszę o kwestiach prawnych związanych z e-papierosami oraz o tym, co do tej pory wiemy o wpływie chmurzenia na zdrowie.
A jak już jesteśmy przy temacie prawa, to w tym tygodniu w sejmie prowadzone są prace nad akcyzą na płyny (liquidy). Tym razem są dobre wiadomości, ponieważ – jeśli ustawa zostanie przegłosowana – zerowa stawka akcyzy będzie obowiązywać nie do 31.12.2018, ale do 30.06.2020. Wygląda więc na to, że rewolucja akcyzowa została odłożona o 1,5 roku. Prawdopodobnie oznacza to tyle, że do tego czasu nie będzie też (na szczęście) rewolucji cenowej. Co będzie po połowie 2020 roku to nie wiadomo. Może do tego czasu władza zrozumie, że nakładanie szalonej akcyzy na liquidy nie ma zwyczajnie sensu. Ot tak sobie marzę…
UWAGA! Rusza druga edycja grantów Knowledge*Action*Change
Organizacja Knowledge*Action*Change zajmująca się miedzy innymi redukcją szkód spowodowanych paleniem tytoniu ogłosiła właśnie, że odbędzie się drugi konkurs, w ramach którego można zdobyć całkiem interesujące (także finansowo) granty. Przypominam, że ten portal jest właśnie efektem grantu, który zdobyłem w czerwcu 2018.
Kto może wziąć udział? Każdy, kto ma jakiś spójny pomysł związany właśnie z redukcją szkód związanych z paleniem. Mogą to być projekty czysto badawcze – medyczne, chemiczne, ale też psychologiczne albo socjologiczne. Ale oczywiście tak naprawdę każdy ciekawy pomysł się liczy. Poszukiwani są np. ludzie, którzy tworzą bazy dowodów na mniejszą szkodliwość nowych produktów mogących zastąpić papierosy, takich jak e-papierosy, snus czy nowatorskie wyroby tytoniowe. Można też zaproponować projekt związany z propagowaniem w społeczeństwie – lokalnym albo globalnym – wszelkich działań na rzecz zmniejszenia epidemii tytoniowej. Mój projekt ma za zadanie poszerzanie wiedzy ludzi, którzy chcieliby dokonać świadomego wyboru. Jak widać, zyskał uznanie zespołu oceniającego. A może ktoś ma jakiś inny ciekawy pomysł na propagowanie redukcji szkód spowodowanych paleniem? Rzućcie okiem na zalinkowaną stronę, jest tam na końcu kilka sugestii dotyczących przykładowych tematów. Jeśli nie jesteście pewni, czy wasza wizja pasuje do tematyki, możecie się kontaktować z organizatorami przed wysłaniem zgłoszenia. Pomyślcie, może to ktoś z Was zostanie laureatem tej edycji konkursu.
Kilka informacji istotnych: trzeba mówić po angielsku, ponieważ w tym języku komunikujecie się z zespołem oceniającym oraz innymi uczeestnikami. Kandydat musi też mieć możliwość dotrzeć na przyszłoroczny GFN do Warszawy i być tam obecny w dniach 11-16 czerwca 2019. Na miejscu spotkacie się z organizatorami, a także z niektórymi tegorocznymi laureatami, aby posłuchać o ich doświadczeniach. Oczywiście będziecie też mieli okazję uczestniczyć w całym programie GFN, posłuchać wykładów specjalistów i porozmawiać z nimi indywidualnie.
Zwycięzcy konkursu nie muszą się o nic martwić – zarówno przejazd, jak też całkiem wygodny pokój w hotelu Marriott jest w pakiecie. Na miejscu też zostaniecie nakarmieni i napojeni (jak zawsze będą dwie imprezy integracyjne). Po cichu powiem, że catering na GFN jest naprawdę dobry, podobnie jak i hotelowe śniadania. Przewidziano 20 grantów po – uwaga – 10 000 $ każdy. Myślę, że to całkiem spora suma jak na roczny grant.
Aha, jeszcze jedna ważna sprawa: termin nadesłania zgłoszeń mija 15 stycznia 2019, więc macie niecałe dwa miesiące na przygotowanie wszystkiego. Ogłoszenie listy laureatów nastąpi 15 marca. Jeśli ktoś będzie miał jakieś dodatkowe pytania – zapraszam do kontaktu ze mną.
O przechowywaniu liquidów oraz o ciekawym przypadku medycznym
Szafka, lodówka czy zamrażarka? Gdzie najlepiej przechowywać liquidy? Na te pytania odpowiadam w kolejnym rozdziale Poradnika. Ponieważ za oknem widać nieuniknione nadejście zimy, kolejny odcinek poświęcę temu, na co warto zwrócić uwagę, gdy temperatura na zewnątrz spada znacząco. Doświadczeni waperzy wiedzą, że zarówno sam sprzęt, jak też liquidy warto przygotować do zimy – dokładnie tak, jak to robimy z samochodami. Warto poczytać, aby nie było przykrych niespodzianek.
Przy okazji chciałbym się podzielić jedną ciekawą publikacją, która ukazała się niedawno. Jednym z jej autorów jest prof. Peter Hajek. Ten urodzony w Czechach naukowiec od lat zajmuje się redukcją szkód spowodowanych paleniem, a w ostatnich latach specjalistą od e-papierosów. Wraz z panią dr Joanną Astrid Miler opublikował w miesięczniku Medical Hypotheses (Hipotezy medyczne) tekst o ciekawym przypadku medycznym. Dotyczy on osoby niepalącej, która zaczęła używać e-papierosa, chmurząc liquidy nikotynowe (3 mg/ml) oparte na glicerynie (bez glikolu propylenowego). Ot tak, z ciekawości zapewne. Jednocześnie osoba ta cierpiała z powodu przewlekłego zakażenia nosa gronkowcem złocistym (Staphylococcus aureus), które skutkowało nawracającą anginą. No i ku zdziwieniu samego pacjenta, jak też oczywiście lekarzy problemy zniknęły. Gronkowiec też, a wiadomo, że pozbycie się tej bakterii bywa bardzo trudne. Jest to dość ciekawa sprawa, ale… no właśnie – jak na razie to jedyne doniesienie dotyczące takiego wyleczenia, więc absolutnie nie można mówić, że chmurzenie może być traktowane terapeutycznie. Swoją drogą jestem ciekawy czy jakieś media zainteresują się tym tematem. Osobiście wątpię, bo jak nie ma trupa, to nie ma newsa.
Reasumując, w tym momencie opisywany przypadek należy traktować jako ciekawostkę medyczną. O innych interesujących doniesieniach ze świata nauki napiszę niebawem.
Poradnik/manual – wersja angielska – kontynuacja
Dopisałem dwa kolejne rozdziały w wersji angielskiej poradnika. Tym razem jest tam podstawowa wiedza o zasilaniach oraz atomizerach. Następne rozdziały są w przygotowaniu. Całość będzie zdecydowanie krótsza niż wersja polska, ale jeśli macie jakichś znajomych palaczy tytoniu, którzy nie znają polskiego, ale posługują się angielskim, możecie ich skierować na tę stronę.
Oczywiście jak zawsze proszę o ewentualne uwagi, czyli tzw. konstruktywną krytykę. Chętnie dowiem się też, co jeszcze powinno się w anglojęzycznym manualu znaleźć. W kolejnych odcinkach będzie o tym, co robić w czasie awarii, następnie o kwestiach prawnych związanych z e-fajkami oraz oczywiście o sprawach zdrowotnych. Będę wdzięczny za wszelkie komentarze. Formularz kontaktowy znajduje się tutaj.
Czy da się „naprawić” zepsuty liquid?
To już przedostatni odcinek poradnika, a dokładniej mówiąc, części przeznaczonej dla mieszających własne liquidy. Tym razem napisałem trochę o tym, co można zrobić, gdy coś się nie uda. Czasem bowiem możemy naprawić to, co się zepsuło. Tu znowu jest trochę tak, jak w kuchni. Jeśli zupa jest za mało słona, można dosypać soli, jeśli z kolei przesolona, to można rozcieńczyć. Sami zresztą sobie przeczytajcie.
Ponieważ zarówno cała witryna, jak też znajdujący się tu poradnik są przeznaczone dla zupełnie początkujących, nie będę tu opisywał systemów bardziej złożonych, przygotowywania własnych grzałek itp. Jeśli ktoś uzna, że warto wejść głębiej w tę tematykę, znajdzie na pewno w sieci fora czy grupy, w których są eksperci w tej tematyce. Przyznam po cichu, że nawet bym nie próbował opisywać metod kręcenia grzałek, ponieważ sam nigdy tego nie robiłem. Wiem, jestem bardzo leniwy, ale taka jest moja filozofia życiowa, jeśli chodzi o chmurzenie. Lubię mieć jak najprostszy sprzęt, dostępne grzałki, które spokojnie można wymienić w kilkanaście sekund. Co do liquidów: od dłuższego czasu nie bawię się w zbyt skomplikowane mieszanie – aktualnie najczęściej rozcieńczam sobie bazę nikotynową, czasami dodaję śladowe ilości aromatów tytoniowych oraz mentolu w różnych wariacjach. Mieszam, odstawiam na minimum tydzień i gotowe. Oczywiście w moim przypadku to wszystko było o tyle prostsze, że mam niemal pół wieku doświadczenia laboratoryjnego. Co ciekawe – wielu ludzi, którzy zaczynali chmurzyć razem ze mną niemal 10 lat temu bardzo szybko nabrało wprawy i byłem zaskoczony ich profesjonalizmem. Jest to o tyle ciekawe, że praktycznie nikt z nich wcześniej nawet nie rozróżniał pipety od zlewki. Jak widać – nie święci garnki lepią. Dlatego też naprawdę zachęcam Was do eksperymentowania.